LUẬN BÀN ĐẠO NGHĨA VỢ CHỒNG: THIỆN TÂM Ở TẠI LÒNG TA (P2)

Nhận thức giác ngộ trí tuệ

Cho nên, tôi nhắc lại một điều rằng, chúng ta sinh ra làm người xuống đây để làm gì? Để Học. Chúng ta xuống đây không phải là cõi hưởng mà xuống đây để học. Học để trả nợ, học để chấp nhận những nước cờ thử thách, học để xem mình là kẻ thuộc bài hay không thuộc bài? Theo tôi, đây là một hàm nghĩa cực kỳ đơn giản nhưng nó mang tính gốc gác nguồn cội để cho chúng ta làm người.

Tôi xin nhắc lại, bàn tay chúng ta có 5 ngón:
- Chức năng số 1 làm người là Đạo làm con.
- Chức năng thứ 2 là Đạo làm vợ chồng.
- Chức năng thứ 3 là Đạo làm cha mẹ.
- Chức năng thứ 4 là Đạo với đất nước mình được sinh ra, mang huyết tộc.
- Chức năng thứ 5 là Đạo với trời đất.

Để nói đầy đủ hơn phải đề cập đến chức năng thứ 6 là đạo huynh đệ nội ngoại trong nhà; và chức năng thứ 7 là đạo với bạn hữu, bạn cùng làm, bạn cùng tu, bạn cùng buôn, bạn cùng bán. “Buôn phải có bạn, bán phải có phường”, đi tu phải có Tăng Đoàn, không ai đứng riêng rẽ một mình.

7 thiên chức của con người trong giáo lý nhà Phật chỉ rất rõ. Nguồn ảnh: Internet

Giáo lý nhà Phật chỉ dạy rất rõ, đây là 7 thiên chức. Đạo Trời cũng chỉ dạy cho chúng ta rất rõ đây là bổn nhiệm làm người, mà nền văn minh văn hóa nhân loại, nền văn minh của từng quốc gia cũng dạy rất tỏ tường.

Tôi nhắc lại, con số 7 là con số vũ trụ, con số 3 là con số thế nhân. Cho nên, trong duyên phải có nợ, trong nợ phải có duyên, hóa giải được duyên để thành công đức, chuyển hóa được nợ để thành công đức, chúng ta không thể thiếu được chữ Đạo.

Vậy Đạo là khuôn vàng. Đạo là thước ngọc. Đạo là các tiêu chuẩn chân lý mang tính gốc gác. Đạo là vô hình. Đạo ở khắp mọi nơi. Đạo ở khắp mọi chỗ. Đạo không phải đặt ở chùa to. Đạo không phải đặt ở đền lớn, không đặt ở mộ tổ mà diệu kỳ, đạo đặt ngay trong trái tim và khối óc của chúng ta.

Chính vì lẽ này, chúng ta phải tự mở cánh cửa - mặt sau của mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý để chúng ta nhìn vào bên trong chúng ta. Khi nhìn vào trong thì lúc bấy giờ, mình có làm hoàng hậu, thứ phi hay có làm vợ anh đi đánh dặm cũng có một thứ công bằng giống nhau. Trái tim đều có 2 phần thiện ác. Chúng ta đã sinh ra làm người, Mẹ Thiên Nhiên không ban tặng cho bất kỳ một người đàn bà sinh đẹp tài năng nào toàn thiện và trong thiện có ác, trong ác có thiện.

Mỗi một lần sinh hoạt tôi lại nhắc lại điều này, để tôi mong mọi người quay đầu là bờ. Tức là chúng ta phải nhìn vào chúng ta thì chúng ta mới có một gia đình hạnh phúc. Chúng ta thiếu cái nhìn vào bản thể của mình, chúng ta nhìn vào bản năng của tạo hóa ban trao, rồi miếng cơm, manh áo, ngôi nhà, chữ nghĩa toàn dạy chúng ta nhìn ra, không dạy nhìn vào. Chỉ có Đức Phật, giáo lý của Ngài còn tươi nguyên. Phương pháp của Ngài là con nhìn vào tận bản tâm bản tính của con, nhìn trong tĩnh lặng chứ không phải nhìn bằng tâm vọng động. Nếu chúng ta nhìn bằng tâm vọng động thì không bao giờ thấy được cái ác, cái hạt tham, hạt sân, hạt si, hạt nghi, hạt bảo thủ, hạt cố chấp.

Chỉ khi nào chúng ta phải mất một công đoạn, chúng ta phải công phu huân tập để Tâm ta từ thể động không đảo điên. Vì bản thân chữ Tâm của chúng ta thường theo một thói quen so sánh hơn - thiệt, được - mất, đúng - sai, sáng - tối, phải - quấy đó là những cặp phạm trù nó đi với nhau. Cho nên, muốn nhìn được Tâm, không thể nói một buổi, hai buổi hay đến chùa nghe các thầy giảng pháp một buổi, hai buổi, năm buổi vài buổi. Đây là cả một núi kiến thức khổng lồ mang đầy ắp tính khoa học, tính thực tiễn. Chỉ có soi rọi vào chữ Tâm, khi chúng ta phải an định được chữ Tâm thì bắt đầu chúng ta mới đạt được đến cái mà chúng ta gọi là nhận thức trí tuệ. Rồi phải 5 năm, 10 năm sau chúng ta mới đạt được đến cái mà chúng ta gọi là nhận thức giác ngộ trí tuệ.

Thiện tâm ở tại lòng ta

Ai cũng có tâm. Tâm là quà tặng của Mẹ Thiên Nhiên. Tâm là báu vật bản năng để giúp ta có thần kinh, có ý thức bình thường để gánh công, để lo việc. Tâm là nguồn điện, còn thân xác của chúng ta là cỗ máy. Vậy tại sao kinh pho vạn quyển các Ngài lại nói phải tu Tâm?

Tâm tuyệt vời là vậy, là một nguồn năng lượng cao quý tại sao lại phải tu? Tôi xin thưa, nếu còn vô thần, vô đạo, không tôn giáo, thì cái Tâm của ta mới là tâm sơ khai. Cái Tâm ấy có thể gọi là cái tâm nguyên thủy. Và đã sinh ra Tâm thì nó phải chấp nhận lẽ vô thường ở Trái Đất này, ở chiều không gian này.

Vạn vật vô thường có nghĩa là có đến phải có đi, có hợp phải có tan, có duyên phải có nợ. Vì thế, chúng ta phải hiểu được cái lý vô thường nhà Phật dạy. Bây giờ chúng ta thay bằng một khái niệm triết học hiện đại đó là thuộc tính của vật chất là vận động. Ngày xửa ngày xưa, tôi đã thấy các cụ nói một câu tôi cho là tuyệt vời: “Lẽ càn khôn biến hóa khôn lường”. Cái chữ “biến hóa” mà lại nói thẳng là “khôn lường”. Vì khôn lường nên phải tu, có giỏi mấy cũng không lường được với Mẹ Thiên Nhiên.

Ở đây, dưới góc nhìn Đạo Nghĩa Vợ Chồng, tôi chỉ muốn nói nghĩa vợ chồng để tạo ra hạnh phúc. Cặp vợ chồng nào cũng có thể viết nên chuyện. Cặp vợ chồng nào cũng có biết bao điều để nhớ, nhưng đoạn khổ ải ấy, niềm vui ấy, hạnh phúc ấy, mong nhớ ấy, chướng ngại ấy, chúng ta đã rút ra được cái gì và chúng ta phải làm gì để cho gia đình ta được bình yên, hạnh phúc thì không phải là dễ.

Cái khó vô cùng hiện nay là âm dương phải cân đối. Chữ cân đối chính là trung đạo của nhà Phật. Âm dương nó chứa đựng trong vòng tròn, nghiêng không được, lệch cũng không xong. Vậy làm như thế nào để chúng ta có tiếng nói mang đầy thuyết phục? Chúng ta phải làm một bậc đi khai thị cho con cháu để các cháu khai được Tâm Đạo, khai được bản thiện, khai được chữ duyên và nhận diện được chữ nợ.

Tôi thường nói, cặp vợ chồng nào vô phúc thiểu hồng đức thì 9+1=10. Đây là một ván cờ khó, một phép thử, một cuộc đòi nợ cực kỳ to lớn của tạo hóa. Thế nhưng, tổ tiên ta có câu ngạn ngữ rất hay - “có thể mua lau về hóa mía”. Nhờ phúc ấm, nhờ chữ Đạo, chúng ta đã cứu một người trong cõi mê để trở về bến định, để họ trở thành một người vợ hoặc một người con dâu, cháu dâu trong gia đình. Nếu nhà nào làm được việc này, tôi xin thưa công đức vô lượng. Cứu một người phúc đẳng hà sa.

Hiện nay, mặc dầu có cả một hệ thống tôn giáo, hệ thống đào tạo giáo dục, hệ thống các cơ quan đoàn thể xã hội, nhưng chúng ta phải tìm được một bậc thầy để khai được căn thiện của người ta. Ấn vào cái huyệt thiện nhưng phải ấn vào cái gốc của người ta thì người ta mới khai mở được thiện căn.

Thiện tâm ở tại trong ta
Gạt đi vọng động nở ra sen vàng.

Tôi thực hành tâm linh. Không một tuần nào mà không có những người phụ nữ, thậm chí cả nam giới đến sẻ chia với tôi: “Bà ơi, nhà con có một ván cờ quá khó”; “Bà ơi, cái duyên cảnh nhà con nó lại là ngược cảnh, vợ con ham vui, vợ con bê trễ công việc, vậy làm như thế nào để giúp cô ấy?”… Theo tôi, những câu hỏi này là tấm lòng vàng.

Cho nên, tôi rất mong các cụ, các ông, các bà, các bác, các anh, các chị về nhìn lại cái thế cờ của mình, cuộc hôn nhân của chúng ta để tổng kết. TỰ MÌNH TỔNG KẾT thì tôi cam đoan nhà nhà hạnh phúc, mọi người hạnh phúc. Mọi chướng ngại nếu diễn ra, nếu nợ hay duyên thì chúng ta nhận diện được để vượt lên và tìm được một sự bình an trong tâm hồn cũng như có sự an vui trong mỗi gia đình.

Theo chia sẻ của Nhà văn hóa tâm linh Phan Oanh

Đọc thêm: Luận bàn Đạo Nghĩa Vợ Chồng - Thiện tâm ở tại lòng ta (P1)